Khối lượng vận tải hàng không toàn cầu giảm

Khối lượng vận tải hàng không toàn cầu giảm

Xu hướng sụt giảm rõ rệt trong năm 2025

Ngành hàng không vận tải đang chứng kiến sự sụt giảm mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu. Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không đã giảm 10%. Tình trạng này kéo dài từ cuối năm 2024 đến quý I năm nay. Nhiều tuyến bay quốc tế ghi nhận mức giảm hai chữ số về khối lượng hàng hóa. Nguyên nhân chủ yếu là nhu cầu tiêu dùng suy yếu và tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn. Các doanh nghiệp cắt giảm chi tiêu, dẫn đến nhu cầu vận chuyển giảm đáng kể. Ngành hàng không vận tải gặp khó khi giá nhiên liệu lại có xu hướng tăng.

Tuyến châu Á – châu Âu ảnh hưởng nghiêm trọng

Tuyến vận tải hàng không từ châu Á sang châu Âu ghi nhận mức giảm lớn nhất. Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may bị cắt giảm đơn hàng. Khối lượng hàng hóa từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam giảm liên tiếp ba tháng. Các trung tâm trung chuyển tại Frankfurt, Paris và Amsterdam hoạt động dưới công suất. Giá cước giảm nhưng vẫn không đủ kích cầu vận chuyển bằng máy bay. Khách hàng chuyển sang sử dụng đường biển và đường sắt vì chi phí rẻ hơn. Nhiều hãng hàng không phải cắt bớt chuyến bay để giảm lỗ vận hành.

Thị trường Mỹ không khả quan hơn

Tại Mỹ, thị trường vận tải hàng không nội địa cũng không khả quan hơn. Khối lượng hàng hóa giảm mạnh ở các tuyến trung tâm như Chicago, Atlanta, Dallas. Sự sụt giảm diễn ra ở cả lĩnh vực bán lẻ, thương mại điện tử và công nghiệp nhẹ. Tình trạng hàng tồn kho cao khiến doanh nghiệp hạn chế nhập hàng mới. Chi phí hậu cần và lưu kho tiếp tục tăng, tạo áp lực lên toàn chuỗi cung ứng. Các công ty logistics điều chỉnh lại chiến lược để thích nghi với nhu cầu thấp. Mùa cao điểm không còn đạt kỳ vọng như trước đại dịch COVID-19.

Chi phí vận hành vẫn chưa giảm

Dù khối lượng giảm, chi phí vận hành trong ngành hàng không vẫn giữ ở mức cao. Giá nhiên liệu tăng trở lại do căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông và Đông Âu. Các hãng hàng không phải duy trì nhiều chi phí cố định như đội bay, kỹ thuật, sân bay. Giảm số chuyến bay không đồng nghĩa với giảm tỷ lệ lỗ nếu chi phí không đổi. Áp lực tài chính khiến nhiều hãng phải tái cơ cấu hoạt động và xem xét sa thải nhân sự. Một số hãng nhỏ buộc phải hợp tác hoặc sáp nhập để tránh phá sản. Lợi nhuận ngành vận tải hàng không bị ảnh hưởng nặng trong quý đầu năm.

Cạnh tranh gay gắt trong phân khúc logistics

Ngành logistics đang chứng kiến sự chuyển dịch mạnh từ hàng không sang đường biển và đường sắt. Các hãng vận tải biển cung cấp nhiều gói cước ưu đãi và lịch trình linh hoạt hơn. Đường sắt xuyên lục địa kết nối châu Á – châu Âu được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Hàng không mất dần lợi thế về tốc độ do thủ tục phức tạp và chi phí cao. Các công ty logistics tích hợp đang mở rộng kho bãi, ưu tiên phương án vận chuyển tiết kiệm. Điều này khiến hàng không khó giành lại thị phần trong ngắn hạn. Nhiều hãng chuyển hướng đầu tư sang dịch vụ hậu cần thay vì mở rộng đội bay.

Ảnh hưởng đến ngành xuất nhập khẩu toàn cầu

Sự suy giảm của vận tải hàng không kéo theo tác động tiêu cực lên chuỗi cung ứng toàn cầu. Các mặt hàng yêu cầu vận chuyển nhanh như dược phẩm, linh kiện điện tử gặp nhiều khó khăn. Thời gian giao hàng kéo dài khiến một số hợp đồng xuất khẩu bị trì hoãn hoặc hủy bỏ. Doanh nghiệp phải điều chỉnh lại chiến lược xuất khẩu, ưu tiên hàng cồng kềnh đi đường biển. Một số nước tăng cường dự trữ hàng hóa để giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nhanh. Sự bất ổn trong ngành vận tải hàng không khiến các thị trường xuất khẩu mất tính ổn định. Thị trường kỳ vọng sẽ có các gói hỗ trợ để ổn định ngành logistics quốc tế.

Nỗ lực thích ứng từ các hãng hàng không

Trước tình trạng lao dốc, các hãng hàng không đang nỗ lực điều chỉnh để thích nghi. Nhiều hãng triển khai công nghệ tự động hóa để giảm chi phí vận hành. Họ cũng tái cấu trúc đội bay, loại bỏ những máy bay cũ tiêu hao nhiên liệu cao. Một số hãng chuyển đổi sang mô hình chia sẻ khoang hàng với chuyến bay hành khách. Các trung tâm logistics được tối ưu hóa nhằm tăng hiệu quả khai thác. Ngoài ra, nhiều hãng tăng cường dịch vụ hậu cần và quản lý chuỗi cung ứng. Mục tiêu là giảm chi phí, tăng độ tin cậy và giữ chân khách hàng chiến lược.

Triển vọng phục hồi trong trung và dài hạn

Dù hiện tại khó khăn, giới chuyên gia vẫn tin vào khả năng phục hồi của ngành vận tải hàng không. Khi kinh tế toàn cầu hồi phục, nhu cầu tiêu dùng và sản xuất sẽ kéo theo vận tải tăng trở lại. Thị trường kỳ vọng vào các dịp cao điểm cuối năm và các gói kích cầu thương mại. Sự phát triển của thương mại điện tử xuyên biên giới cũng là động lực dài hạn. Tuy nhiên, phục hồi nhanh hay chậm phụ thuộc vào giá nhiên liệu và ổn định địa chính trị. Các hãng cần duy trì chiến lược linh hoạt, đầu tư công nghệ và giảm phụ thuộc chi phí cố định. Vận tải hàng không sẽ không biến mất, nhưng sẽ phát triển theo hướng tinh gọn và bền vững hơn.

Kết luận: Thách thức lớn, nhưng không phải không thể vượt qua

Khối lượng vận tải hàng không toàn cầu đang giảm, phản ánh những thách thức phức tạp của nền kinh tế hiện đại. Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, chi phí logistics và cạnh tranh đã định hình lại ngành vận tải. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để ngành hàng không tái cơ cấu và phát triển bền vững hơn. Việc đầu tư công nghệ, tối ưu chi phí và thích nghi nhanh là chìa khóa để vượt qua giai đoạn khó khăn. Ngành vận tải hàng không vẫn giữ vai trò quan trọng trong những lĩnh vực cần tốc độ và độ tin cậy. Triển vọng phục hồi có thể đến sớm nếu các yếu tố vĩ mô được cải thiện trong thời gian tới. Giới doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ tiếp tục dõi theo sự phục hồi của một ngành đầy tiềm năng.

Xem thêm:

Freight service between Washington, USA, and Ho Chi Minh City

Vận chuyển hàng không từ Hà Nội đi Toowoomba – Úc