Rà soát giá vé máy bay tăng cao: Câu chuyện không mới nhưng chưa bao giờ cũ

Giá vé máy bay tăng cao trở thành vấn đề khiến người tiêu dùng quan tâm. Đặc biệt vào mỗi dịp lễ Tết, hè hoặc kỳ cao điểm. Gần đây, tình trạng này một lần nữa làm dấy lên nhiều tranh cãi. Khi nhiều hành khách phản ánh giá vé thậm chí tăng gấp đôi, gấp ba ngày thường. Nhưng không cải thiện được chất lượng dịch vụ hay tần suất chuyến bay

Theo ghi nhận trong nước và quốc tế, xu hướng giá vé tăng diễn ra gần như đồng loạt. Tại Việt Nam, trong dịp lễ 2‑9, nhiều chặng bay nội địa như TP.HCM – Hà Nội, TP.HCM – Đà Nẵng. Ghi nhận mức tăng hơn 40% so với ngày thường. Một số chuyến bay sát ngày có giá khứ hồi lên đến trên 7 triệu đồng. Vượt xa khả năng chi trả của nhiều người dân

Không riêng Việt Nam, các khu vực như châu Á – Thái Bình Dương và Trung Đông cũng chứng kiến mức giá vé tăng trung bình 30% so với năm 2019. Ở châu Âu, hãng Lufthansa thông báo sẽ áp thêm phụ phí môi trường từ vài euro đến vài chục euro. Mỗi chuyến nhằm bù chi phí xanh, cho thấy áp lực tăng giá đang có xu hướng lan rộng toàn cầu

Vì sao giá vé lại tăng?

Nguyên nhân có thể bắt đầu từ chi phí nhiên liệu tăng cao kéo dài. Đặc biệt là giá dầu Jet A1 chưa hạ như kỳ vọng. Tiếp theo là việc tỷ giá USD/VND biến động khiến 80% chi phí tính bằng ngoại tệ của các hãng hàng không bị đội lên.

Bên cạnh đó, mùa cao điểm luôn khiến nhu cầu đi lại tăng mạnh. Nhưng cung về số chuyến bay lại không tăng tương ứng do giới hạn máy bay, nhân sự và slot hạ cất cánh tại các sân bay lớn. Như Tân Sơn Nhất hay Nội Bài, dẫn đến hiện tượng “cháy vé giờ đẹp”, “vé càng gần càng đắt”.

Cấu trúc giá vé cũng là vấn đề đáng nói khi không ít hành khách bất ngờ. Khi tổng giá vé bao gồm hàng loạt phụ thu, từ thuế sân bay, phí an ninh, VAT cho đến phụ phí xăng dầu, khiến giá cuối cùng khác xa mức hiển thị ban đầu.

Một yếu tố nữa là ở một số chặng bay ít cạnh tranh, giá vé thường neo ở mức cao. Do hãng nắm ưu thế thị phần, không có áp lực giảm giá hoặc khuyến mãi.

Nhà quản lý nói gì?

Bộ Xây dựng, đơn vị hiện phụ trách lĩnh vực giá trong ngành giao thông, đã có phản hồi rằng việc điều chỉnh giá vé cần xét đến yếu tố chi phí đầu vào và quyền lợi người tiêu dùng. Đồng thời khẳng định sẽ phối hợp cùng Cục Hàng không và các hãng để rà soát, đề xuất chính sách bình ổn giá khi cần thiết.

Hiện nay, giá vé máy bay nội địa vẫn đang được quản lý theo khung trần do nhà nước quy định. Tùy theo độ dài chặng bay. Tuy nhiên, trong khung đó, các hãng được quyền linh hoạt điều chỉnh theo thị trường. Miễn không vượt trần.

Dù vậy, các cơ quan chức năng cũng thừa nhận việc kiểm soát giá vé chưa theo kịp với biến động chi phí thực tế và kỳ vọng từ người dân, đặc biệt trong bối cảnh thu nhập bình quân chưa tăng tương ứng với chi phí đi lại.

Người dân chịu áp lực gì?

Không ít hành khách chia sẻ rằng việc đặt vé máy bay trong thời gian gần đây trở nên khó đoán. Khi giá thay đổi nhanh từng giờ, từng ngày. Có người đặt sớm vẫn không rẻ hơn do chính sách giá theo thuật toán của hãng. Người đặt muộn thì chịu mức giá gấp đôi, gấp ba. Dù không có sự thay đổi rõ ràng về dịch vụ đi kèm.

Một số người chọn chuyển sang đi tàu hỏa, xe khách hoặc hoãn chuyến đi. Vì không thể chấp nhận mức giá quá cao. Đặc biệt là những gia đình có trẻ nhỏ, người già hoặc đi theo nhóm đông.

Cũng có ý kiến cho rằng nếu giá vé máy bay cứ tiếp tục leo thang. Mà không có sự minh bạch. Và cạnh tranh lành mạnh thì nguy cơ mất lòng tin của người tiêu dùng với hàng không là điều khó tránh khỏi.

Có giải pháp nào không?

Giải pháp đầu tiên là minh bạch trong cấu trúc giá vé để hành khách dễ so sánh và lựa chọn, tránh tình trạng hiển thị một giá. Nhưng thanh toán lại một giá khác do phụ thu.

Tiếp theo là khuyến khích tăng cạnh tranh. Trong ngành bằng việc mở thêm đường bay mới, hỗ trợ hãng nhỏ, tạo điều kiện cho các hãng có mô hình bay giá rẻ phát triển.

Nhà nước có thể nghiên cứu điều chỉnh trần giá vé hợp lý theo giai đoạn. Thay vì cố định theo khung quá lâu như hiện nay, trong khi chi phí đầu vào đã biến động rất nhiều. Các hãng hàng không cũng cần tối ưu chi phí vận hành, chuyển đổi sang nhiên liệu thân thiện môi trường, nâng cao trải nghiệm khách hàng. Để giữ chân người đi lại trong bối cảnh chi phí tăng cao.

Kết luận

Việc giá vé máy bay tăng cao không còn là chuyện riêng của ngành hàng không mà đã trở thành mối quan tâm chung của xã hội. Nhất là với người dân có nhu cầu đi lại thường xuyên. Rà soát kỹ nguyên nhân, kiểm soát hợp lý cung – cầu. Và nâng cao minh bạch giá là ba hướng chính để giải quyết bài toán này.

Cuối cùng, sự cân bằng giữa lợi ích doanh nghiệp và quyền lợi người dân sẽ là yếu tố then chốt. Để ngành hàng không phát triển bền vững. Trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động như hiện nay.

Xem thêm:

Bí mật hành trình của hành lý ký gửi tại sân bay

Sân bay Phú Quốc tạm đóng cửa do mưa lớn kéo dài

Tân Sơn Nhất thăng hạng trong tốp những sân bay tốt nhất thế giới