5 chính sách cần tham vấn để sửa Luật Hàng không dân dụng Việt Nam
Chính sách về quyền quản lý và khai thác cảng hàng không
Luật hiện hành chưa phân định rõ giữa quyền sở hữu và quyền khai thác cảng hàng không. Cần tham vấn ý kiến các bộ ngành để đảm bảo quyền quản lý thống nhất nhưng vẫn thu hút đầu tư tư nhân. Mô hình nhượng quyền khai thác hoặc hợp tác công tư cần được quy định cụ thể. Các quy định phải đảm bảo an ninh hàng không và lợi ích quốc gia. Ngoài ra, cần minh bạch tiêu chí lựa chọn nhà khai thác cảng tư nhân. Việc cấp quyền khai thác cũng cần gắn với cam kết đầu tư, bảo trì và nâng cấp.
Chính sách thúc đẩy thị trường dịch vụ vận tải hàng không cạnh tranh
Hiện nay, thị trường hàng không có dấu hiệu tập trung vào một số hãng lớn. Cần có cơ chế khuyến khích cạnh tranh lành mạnh giữa các hãng bay. Quy định mới cần thúc đẩy sự tham gia của các hãng hàng không nhỏ và mới thành lập. Chính sách về mở đường bay, phân bổ slot phải công khai và công bằng. Nên xem xét giảm bớt rào cản cấp phép cho hãng hàng không khai thác nội địa. Cần hỗ trợ hãng nhỏ tiếp cận hạ tầng và dịch vụ mặt đất với chi phí hợp lý. Ngoài ra, cần có biện pháp chống độc quyền nhóm trong khai thác dịch vụ hàng không.
Chính sách thu hút đầu tư vào hạ tầng hàng không
Hệ thống sân bay Việt Nam đang quá tải tại nhiều khu vực trọng điểm. Việc sửa luật cần đặt mục tiêu tạo khung pháp lý rõ ràng để huy động vốn tư nhân. Các dự án xây dựng, nâng cấp cảng hàng không cần quy định cụ thể cơ chế PPP. Thủ tục lựa chọn nhà đầu tư phải minh bạch, hạn chế xin-cho, ưu tiên đấu thầu rộng rãi. Cần ban hành cơ chế chia sẻ rủi ro hợp lý giữa Nhà nước và nhà đầu tư tư nhân. Pháp luật cũng cần quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật, môi trường và an ninh hàng không. Chính sách thuế, ưu đãi tài chính cho nhà đầu tư cũng cần được thiết kế đồng bộ.
Chính sách bảo đảm an toàn, an ninh hàng không trong bối cảnh mới
Nguy cơ an ninh phi truyền thống như khủng bố, tấn công mạng đối với hàng không ngày càng tăng. Luật mới cần cập nhật quy định về kiểm soát an ninh hành khách, hàng hóa và thông tin. Các tiêu chuẩn an ninh hàng không cần tiệm cận quy định quốc tế của ICAO. Quyền hạn và trách nhiệm giữa các cơ quan kiểm soát an ninh hàng không cần rõ ràng. Các hãng bay cần bắt buộc triển khai hệ thống phòng ngừa rủi ro an ninh mạng. Cảng hàng không phải trang bị công nghệ hiện đại để phát hiện mối đe dọa. Cần có cơ chế phối hợp nhanh giữa các lực lượng trong xử lý sự cố an ninh hàng không.
Chính sách phát triển bền vững và giảm phát thải trong ngành hàng không
Xu hướng toàn cầu đang thúc đẩy ngành hàng không giảm phát thải carbon. Luật sửa đổi cần quy định yêu cầu các hãng hàng không lập kế hoạch cắt giảm phát thải. Nhà nước nên có cơ chế hỗ trợ hãng bay chuyển đổi sang đội tàu thân thiện môi trường. Cần khuyến khích đầu tư vào công nghệ nhiên liệu sinh học và tàu bay điện. Các sân bay phải áp dụng tiêu chuẩn xanh trong quy hoạch, xây dựng và vận hành. Đồng thời cần chính sách thúc đẩy mua tín chỉ carbon trong ngành hàng không. Việt Nam cần sớm ban hành chiến lược hàng không bền vững tầm nhìn đến 2050.
Kết luận
Việc sửa đổi Luật Hàng không dân dụng Việt Nam đòi hỏi cách tiếp cận toàn diện và hiện đại. 5 nhóm chính sách nêu trên cần được tham vấn rộng rãi với các chuyên gia và doanh nghiệp. Mục tiêu là tạo khung pháp lý thúc đẩy ngành hàng không Việt Nam phát triển nhanh, an toàn và bền vững. Đây cũng là điều kiện cần thiết để Việt Nam hội nhập sâu rộng vào ngành hàng không toàn cầu.
Xem thêm:
Freight service between Washington, USA, and Ho Chi Minh City
Vận chuyển hàng không từ Hà Nội đi Toowoomba – Úc
