Đề xuất bổ sung quy định vận tải hàng không tầm thấp
Vận tải hàng không tầm thấp đang trở thành xu hướng tất yếu. Trong bối cảnh công nghệ bay không người lái phát triển mạnh. Các thiết bị bay tầm thấp như drone, máy bay mini. Hoặc phương tiện cất cánh thẳng đang mở ra tiềm năng mới cho logistics và giao thông hiện đại. Việt Nam chứng kiến sự gia tăng nhanh của hoạt động thử nghiệm. Và ứng dụng phương tiện bay tầm thấp trong giao hàng, giám sát, cứu hộ và du lịch.
Tuy nhiên, sự bùng nổ này cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về khuôn khổ pháp lý, an toàn và quản lý không phận. Hiện tại, nhiều quy định trong lĩnh vực hàng không dân dụng chưa bao quát đầy đủ loại hình vận tải tầm thấp, gây khó khăn cho quản lý nhà nước và doanh nghiệp.
Các quy định hiện hành chủ yếu tập trung vào hàng không truyền thống. Với độ cao hoạt động lớn và tuyến bay cố định. Trong khi đó, hoạt động tầm thấp thường diễn ra dưới độ cao 300 mét. Nơi giao thoa giữa khu vực dân cư và cơ sở hạ tầng mặt đất. Việc thiếu quy định rõ ràng về cấp phép, đăng ký phương tiện, kiểm soát lộ trình. Và trách nhiệm an toàn tạo ra nguy cơ rủi ro đáng kể.
Nếu không kiểm soát chặt chẽ, phương tiện bay tầm thấp có thể gây mất an toàn hàng không. Xâm phạm quyền riêng tư hoặc ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng. Các quốc gia phát triển như Mỹ, Nhật Bản hay Singapore. Đã ban hành quy định chi tiết về vận hành, giám sát và chia sẻ không phận. Việt Nam cần học hỏi mô hình này để đảm bảo hài hòa giữa phát triển và an toàn.
Một khung pháp lý toàn diện nên bao gồm quy định về phân tầng không phận. Xác định rõ độ cao cho từng loại phương tiện bay. Cơ quan quản lý cần xây dựng bản đồ số hóa không phận tầm thấp. Tích hợp dữ liệu địa lý, khu dân cư và vùng hạn chế bay. Việc cấp phép bay cần dựa trên tiêu chí kỹ thuật, năng lực điều khiển và mục đích sử dụng. Đồng thời, quy trình đăng ký phương tiện. Và người vận hành cần được số hóa để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Các phương tiện bay phải được trang bị thiết bị định vị, truyền dữ liệu thời gian thực và có khả năng tự động tránh va chạm.
Nhà nước nên quy định trách nhiệm pháp lý rõ ràng khi xảy ra sự cố hoặc thiệt hại liên quan đến hoạt động bay tầm thấp. Ngoài ra, cần thiết lập cơ chế kiểm soát trực tuyến nhằm theo dõi hoạt động bay trong thời gian thực và ngăn chặn hành vi vi phạm.
Công nghệ quản lý không phận tầm thấp có thể ứng dụng trí tuệ nhân tạo, bản đồ 3D và dữ liệu vệ tinh. Các hệ thống quản lý bay tự động cho phép giám sát hàng nghìn phương tiện cùng lúc. Mà không cần can thiệp thủ công. Việc triển khai nền tảng quản lý tập trung giúp kết nối cơ quan hàng không. Chính quyền địa phương và doanh nghiệp vận tải. Các công ty công nghệ trong nước có thể tham gia phát triển hạ tầng dữ liệu và ứng dụng quản lý. Giải pháp này không chỉ nâng cao hiệu quả giám sát mà còn hỗ trợ quy hoạch đô thị thông minh.
Bên cạnh đó, dữ liệu hoạt động bay tầm thấp có thể được tích hợp với hệ thống giao thông tổng thể để tối ưu hóa vận tải đa phương thức.
Để xây dựng quy định hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Thông tin Truyền thông. Mỗi cơ quan có vai trò cụ thể trong quản lý, cấp phép, giám sát và đảm bảo an ninh. Doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng cũng cần được tham gia đóng góp ý kiến. Trong quá trình xây dựng chính sách. Việc thiết lập cơ chế thử nghiệm có kiểm soát sẽ giúp đánh giá tác động thực tế và hoàn thiện quy định phù hợp.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về an toàn bay cho cộng đồng và người vận hành. Một cơ chế phản hồi chính sách minh bạch sẽ khuyến khích đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực vận tải hàng không tầm thấp.
Khi có quy định rõ ràng, vận tải hàng không tầm thấp sẽ mở rộng mạnh trong logistics, y tế và du lịch. Dịch vụ giao hàng bằng drone có thể giảm chi phí vận chuyển và tăng tốc độ giao nhận. Các ứng dụng trong cứu hộ, y tế khẩn cấp. Và khảo sát nông nghiệp sẽ góp phần nâng cao hiệu quả xã hội. Ngoài ra, lĩnh vực này còn tạo cơ hội việc làm mới cho kỹ sư, nhà sản xuất và người vận hành. Việt Nam có thể trở thành trung tâm thử nghiệm công nghệ bay tầm thấp. Trong khu vực nếu sớm ban hành quy định phù hợp. Việc kết hợp giữa chính sách linh hoạt. Và công nghệ tiên tiến sẽ giúp thị trường phát triển bền vững.
Việc bổ sung quy định vận tải hàng không tầm thấp là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay. Nhà nước cần ban hành nghị định hoặc thông tư riêng quy định chi tiết về quản lý, khai thác. Và giám sát phương tiện bay tầm thấp. Cần ưu tiên xây dựng hạ tầng kỹ thuật và hành lang pháp lý phù hợp để bảo đảm an toàn, an ninh và quyền lợi người dân. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, thử nghiệm. Và chia sẻ dữ liệu để hình thành hệ sinh thái hàng không tầm thấp bền vững. Một khung pháp lý rõ ràng, minh bạch và hiện đại. Sẽ là nền tảng cho sự phát triển của vận tải hàng không tầm thấp tại Việt Nam trong tương lai gần.
Xem thêm:
Động lực phát triển hạ tầng hàng không quốc gia Hệ thống cảng hàng không…
Sân Bay Không Bao Giờ Hủy Chuyến 1. Tầm Quan Trọng Của Sân Bay Không…
Tăng Tốc Xây Sân Bay Gia Bình 1. Thông Tin Chung Về Dự Án Sân…
DHL: CSRD reporting in 2025 – Keep it simple and start early Across the globe,…
Emirates SkyCargo Expands Freighter Network with New Bangkok Service Strengthening Asia’s Air Cargo Connectivity Emirates…
Sân Bay Cà Mau Tạm Thời Đóng Cửa 1 Năm Để Nâng Cấp – Bước…