Giá vé máy bay nội địa có thể hạ xuống mức thấp hơn được hay không?
Thị trường vé máy bay nội địa sau đại dịch
Giá vé vẫn neo cao dù thị trường phục hồi
Thị trường hàng không nội địa phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch. Hành khách đi lại nhiều hơn nhờ du lịch, công tác. Tuy nhiên, giá vé nội địa vẫn cao so với giai đoạn trước dịch. Nhiều hành khách phản ánh giá vé cao khiến chi phí đi lại tăng. Các đường bay trục như Hà Nội – TP.HCM, Đà Nẵng cũng không rẻ hơn nhiều. Các hãng bay cho rằng chi phí khai thác tăng mạnh. Giá nhiên liệu, phí dịch vụ sân bay đều tác động lớn. Trong khi đó, sức ép duy trì chất lượng dịch vụ vẫn hiện hữu. Thị trường vẫn chưa thật sự quay về mức giá cũ như trước 2020.
Các yếu tố chi phối giá vé nội địa
Giá nhiên liệu tác động lớn nhất

Một trong những nguyên nhân lớn là giá nhiên liệu bay Jet A1 vẫn cao. Từ năm 2022, giá nhiên liệu biến động mạnh vì xung đột địa chính trị. Chi phí nhiên liệu chiếm đến 40% giá thành chuyến bay. Các hãng khó hạ vé nếu giá nhiên liệu không giảm sâu. Ngoài nhiên liệu, chi phí dịch vụ mặt đất, điều hành bay cũng tăng. Các hãng cũng phải trả chi phí bảo dưỡng đội tàu, lương phi công, tiếp viên. Mức thuế, phí sân bay vẫn chiếm tỷ trọng khá lớn trong giá vé. Đây là những yếu tố làm giá vé chưa thể giảm nhanh.
Mức trần giá vé nội địa hiện nay
Trần giá vé có thực sự hiệu quả?
Hiện nay, Bộ GTVT vẫn áp dụng mức trần giá vé nội địa. Mỗi chặng bay có mức giá trần khác nhau, tùy khoảng cách. Ví dụ, chặng dài nhất trên 1.280km có trần khoảng 3,75 triệu đồng. Các hãng không được bán vượt mức trần quy định. Tuy nhiên, giá vé thực tế thường không thấp hơn nhiều so với trần. Các hãng cho rằng mức trần là rào cản cạnh tranh linh hoạt. Vì khi chi phí tăng, họ không thể nâng giá vượt trần. Ngược lại, muốn giảm sâu giá vé cũng không dễ vì chi phí cố định lớn. Trần giá giúp hạn chế vé quá cao, nhưng cũng có mặt hạn chế.
Tác động của cạnh tranh giữa các hãng bay
Cạnh tranh giúp giảm giá nhưng chưa đủ mạnh
Thị trường hiện có nhiều hãng cùng khai thác nội địa. Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways đều chia sẻ thị phần. Cạnh tranh giúp giá vé không tăng quá mức. Tuy vậy, mức giảm chưa sâu vì các hãng đều chịu áp lực chi phí. Các đợt khuyến mãi thường áp dụng số lượng vé ít. Giá rẻ chỉ dành cho những chuyến bay giờ thấp điểm. Các chuyến bay giờ đẹp, mùa cao điểm vẫn giá cao. Các hãng cũng phải tính toán cân bằng doanh thu – chi phí. Việc bán vé dưới giá thành dài hạn sẽ dẫn đến thua lỗ. Do đó, giá vé không thể giảm sâu như nhiều người mong.
Sức ép từ chi phí đầu vào tăng cao
Lương, bảo trì, thuê tàu bay đều đắt đỏ
Ngoài nhiên liệu, chi phí vận hành đội tàu bay rất lớn. Phí bảo trì, phụ tùng, thuê tàu đều bị ảnh hưởng bởi tỷ giá USD. Phi công, kỹ sư hàng không có mức lương cao, thiếu hụt nhân lực. Các hãng phải chi nhiều tiền giữ chân nhân sự tay nghề cao. Việc bảo dưỡng tàu bay định kỳ cũng vô cùng tốn kém. Phí dịch vụ mặt đất, an ninh sân bay cũng đồng loạt tăng. Tất cả chi phí này được tính vào giá vé bán ra. Mỗi hãng đều cố gắng tối ưu chi phí. Nhưng có những chi phí không thể cắt giảm thêm. Đây là lý do khiến giá vé chưa thể giảm sâu.
Khả năng giảm giá vé trong thời gian tới
Giá vé có thể giảm nếu chi phí đầu vào giảm
Nhiều chuyên gia cho rằng giá vé nội địa có thể hạ nếu giá nhiên liệu giảm. Tuy nhiên, xu hướng giá nhiên liệu thế giới vẫn khó lường. Nếu USD giảm giá, chi phí thuê tàu bay sẽ rẻ hơn. Nhưng điều này còn phụ thuộc nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô. Một yếu tố khác là chính sách thuế, phí của Nhà nước. Nếu giảm phí điều hành bay, phí sân bay, giá vé có thể hạ. Ngoài ra, việc tối ưu mạng bay cũng giúp giảm chi phí. Tuy nhiên, khả năng giảm sâu giá vé trong ngắn hạn chưa rõ ràng. Thị trường vẫn đang chịu nhiều biến động khó dự đoán.
Góc nhìn người tiêu dùng
Hành khách mong giá vé dễ chịu hơn

Nhiều hành khách cho biết họ gặp khó khi giá vé quá cao. Đặc biệt dịp lễ, Tết, giá vé tăng mạnh, vượt sức chi tiêu của nhiều người. Với những người đi công tác thường xuyên, chi phí vé máy bay là gánh nặng. Một số hành khách phải chọn di chuyển bằng tàu hỏa, xe khách để tiết kiệm. Họ mong các hãng bay và cơ quan quản lý tìm cách giảm giá vé. Nhưng hành khách cũng hiểu hãng bay phải bảo đảm an toàn khai thác. Bài toán giá vé phải cân bằng quyền lợi doanh nghiệp và người tiêu dùng. Giảm giá quá sâu có thể khiến các hãng bay thua lỗ nặng.
Cân bằng lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân
Không thể giảm giá vé bằng mọi giá
Giá vé máy bay không chỉ là vấn đề kinh tế. Nó còn liên quan an toàn, chất lượng dịch vụ. Các hãng phải đủ doanh thu để duy trì đội tàu bay tốt. Việc cạnh tranh quá gay gắt có thể dẫn đến cắt giảm dịch vụ. Nhiều chuyên gia khuyến cáo không nên ép giá vé giảm bằng mọi cách. Nhà nước nên hỗ trợ doanh nghiệp bằng chính sách thuế, phí hợp lý. Điều này giúp hãng bay có dư địa giảm giá mà vẫn đảm bảo an toàn. Mục tiêu cuối cùng là giá vé hợp lý, dịch vụ an toàn, chất lượng. Thị trường nội địa rất tiềm năng, cần chính sách phát triển bền vững.
Xem thêm:
Máy Bay Trượt Khỏi Đường Băng Tại Tân Sơn Nhất: Bí Mật Đằng Sau Sự Cố
An ninh hàng không dân dụng vẫn còn lỗ hổng, đặc biệt trên không gian mạng