Hàng không Mỹ – EU “bắt tay” tìm cách miễn áp thuế với máy bay thương mại
Thỏa thuận thương mại mở ra kỷ nguyên hợp tác hàng không
Ngày 27/7/2025, Mỹ và EU đạt thỏa thuận khung miễn thuế nhập khẩu máy bay thương mại. Thỏa thuận tạm thời giúp tránh gián đoạn sản xuất, giao hàng. Ngành hàng không, điểm nóng căng thẳng thương mại, được miễn thuế 0%. Đây là kết quả vận động hành lang quyết liệt từ Boeing, Airbus. Thỏa thuận khôi phục tinh thần hiệp định năm 1979, miễn thuế cho hơn 30 quốc gia. Hàng không Mỹ – EU kỳ vọng tăng trưởng kinh tế, đổi mới. Việt Nam có thể học hỏi để thúc đẩy ngành hàng không nội địa.
Chi tiết thỏa thuận Mỹ – EU
Thỏa thuận cho phép Mỹ áp thuế 15% lên hàng hóa EU, trừ máy bay, linh kiện. EU miễn thuế tương tự cho hàng không Mỹ. Boeing bàn giao 17% máy bay xuất khẩu sang EU. Airbus giao 12% máy bay cho Mỹ, bao gồm máy bay lắp ráp tại Alabama. Thỏa thuận giảm chi phí cho các hãng như Delta Air Lines. CEO GE Aerospace Larry Culp vận động Tổng thống Trump tại Nhà Trắng. Ông nhấn mạnh thặng dư thương mại 75 tỷ USD/năm của ngành. Thỏa thuận có hiệu lực từ 1/8/2025, ổn định chuỗi cung ứng.
Tác động đến ngành hàng không
Miễn thuế giúp Boeing, Airbus cạnh tranh công bằng hơn. Delta Air Lines hoan nghênh, nhấn mạnh vai trò kinh tế hàng không. Thỏa thuận bảo vệ việc làm, thúc đẩy đổi mới công nghệ. Máy bay Boeing 737, Airbus A320 được hưởng lợi lớn. Tuy nhiên, căng thẳng thương mại Mỹ – Trung có thể ảnh hưởng gián tiếp. Trung Quốc là thị trường lớn của cả hai hãng. Cuộc điều tra theo Điều khoản 232 về an ninh quốc gia vẫn đang diễn ra. Nó nhắm vào Trung Quốc, có thể áp thuế lên vật liệu đất hiếm. Embraer (Brazil) chịu thuế 50%, tăng chi phí 9 triệu USD/chiếc.
Bối cảnh căng thẳng thương mại
Mỹ và EU từng mâu thuẫn về trợ cấp cho Boeing, Airbus. WTO phán quyết EU trợ cấp trái phép Airbus năm 2019. Mỹ đáp trả bằng thuế 7,5 tỷ USD hàng EU. EU cáo buộc Mỹ trợ cấp bất hợp pháp Boeing. Thỏa thuận mới giảm căng thẳng xuyên Đại Tây Dương. Tổng thống Trump chỉ trích cán cân thương mại EU “không công bằng”. Kim ngạch thương mại Mỹ – EU đạt 1.980 tỷ USD năm 2024. EU thặng dư 198 tỷ USD hàng hóa, thâm hụt 148 tỷ USD dịch vụ. Thỏa thuận tạo sự ổn định cho doanh nghiệp.
Phản ứng từ cộng đồng và truyền thông
Cộng đồng hàng không hoan nghênh thỏa thuận. Một bài đăng trên X viết: “Miễn thuế máy bay, thắng lợi cho ngành!” Reuters ca ngợi nỗ lực đoàn kết Mỹ – EU. Báo Thanh Niên nhấn mạnh lợi ích cho logistics toàn cầu. Thủ tướng Italy Giorgia Meloni gọi thỏa thuận là “tích cực”. Tuy nhiên, Pháp, Hungary chỉ trích vì lợi ích không đồng đều. Delta Air Lines kêu gọi mở rộng danh sách miễn thuế. Truyền thông Việt Nam đề xuất học hỏi cho cảng Nghi Sơn, Hải Phòng. Cộng đồng kỳ vọng giảm giá vé máy bay.
Bài học từ các sự cố hàng không
Vụ tai nạn Jeju Air năm 2024 khiến 179 người chết. Vụ rơi máy bay Nga, 46 người thiệt mạng. Bão Wipha gây gián đoạn hàng trăm chuyến bay. Các sự cố nhấn mạnh an toàn và quản lý chuỗi cung ứng. Thỏa thuận Mỹ – EU giảm rủi ro chi phí cho hãng hàng không. Việt Nam cần áp dụng công nghệ giám sát như SWIM. Hoa tiêu hàng hải tại cảng Nghi Sơn học hỏi từ công nghệ Đức. An toàn và hiệu quả là trọng tâm ngành hàng không.
Kết luận và triển vọng tương lai
Thỏa thuận miễn thuế máy bay giữa Mỹ và EU là bước tiến lớn. Nó giảm chi phí, thúc đẩy đổi mới, bảo vệ việc làm. Boeing, Airbus hưởng lợi, nhưng cần cảnh giác với căng thẳng Mỹ – Trung. Việt Nam nên tận dụng mô hình này cho ngành hàng không nội địa. Các cảng như Hải Phòng, Nghi Sơn có thể học hỏi logistics xanh. Ngành hàng không toàn cầu hướng tới bền vững, hiệu quả. Thỏa thuận mở ra kỷ nguyên hợp tác xuyên Đại Tây Dương.
Xem thêm:
An ninh hàng không dân dụng vẫn còn lỗ hổng, đặc biệt trên không gian mạng
Các Trung Tâm Hàng Không Lớn Nhất Tê Liệt Vì Xung Đột Ở Trung Đông
